Zoeken, wel of niet? Verwachtingen en teleurstellingen.
Wanneer je opgroeit als geadopteerde of als donorkind kan de vraag om ooit op zoek te gaan naar familie je bezighouden. Maar dat kan gepaard gaan met hoop en tegelijk met angst voor teleurstelling.
Zoeken heeft een praktische kant, (wie zoeken we, hoe kunnen we zoeken en waar moeten we zoeken) maar ook een emotionele. Want:
Waarom zou je juist wel of niet zoeken, en hoe zit het met verwachtingen en teleurstellingen. Zoeken gaat over de hoop dat je zult vinden, en dat de uitkomst positief is, zoeken gaat ook over de angst dat je niets vind of dat de uitkomst negatief is.
Vragen kunnen je bezighouden, zoals:
- Zal ik wel gaan zoeken?
- Kwets ik mensen als ik ga zoeken?
- Wat als ik niets vind, wat als mijn zoekactie op een andere manier een negatieve uitkomst heeft.
- Hoe verdraag ik de spanning van het wachten op informatie
- Hoe bereid ik me voor op een eerste contact,
Wel of niet zoeken:
Redenen om evt. te gaan zoeken kunnen zeer divers zijn. Van nieuwsgierig zijn naar op wie je lijkt, waar je vandaan komt, of er nog meer familieleden zijn, je ‘roots’ willen weten, of voor medische gegevens. De ander laten weten dat je goed bent terecht gekomen. De cirkel rond hebben/ het puzzelstukje weer op zijn plek,
tot verhaal halen: waarom ben ik afgestaan?
Redenen om niet te zoeken?
- Geen behoefte aan
- Tevreden zijn met je leven en wat je hebt
- Angst voor wat je zou aantreffen
- Boosheid op de biologische familie
- Angst om mensen (bv adoptieouders) te kwetsen
Vooraf dat mensen gaan zoeken gaat vaak een heel denkproces. Met hoop en nieuwsgierigheid enerzijds en twijfels, onzekerheden en angsten anderzijds.
Zoeken naar een ander, gaat ook over zoeken naar jezelf. Doordat je bv meer weet over je ontstaansgeschiedenis, over het karakter over het leven van je geboorte ouders, kun je meer over jezelf invullen. Het kan voor een deel helpen bij identiteitsvragen.
Verwachtingen
Een verwachting is de aanname of hoop dat een handeling of gebeurtenis ook werkelijk plaats gaat vinden. Een verwachting kan realistisch zijn, maar dat hoeft niet. Als een verwachting niet uitkomt, kan er sprake zijn van acceptatie, maar ook van teleurstelling, verwarring, onzekerheid en angst.
Zeker bij zoeken naar familie kan dat heel diep gaan. Het gaat immers niet om het solliciteren naar die leuke baan, het gaat om een wezenlijk deel van jezelf, van je bestaan en je ontstaansgeschiedenis.
Vooraf aan een zoekactie merk ik vaak dat mensen hun verwachtingen proberen te managen. Immers uitgaan van het ergste voorkomt teleurstellingen.
De uitkomst van een zoekactie kan je gemoed een tijdje bepalen.
Op hoofdlijnen zijn een aantal uitkomsten mogelijk
- Er kan niets gevonden worden (bv als vondeling)
- De gezochte is wel gevonden, maar reageert niet, of is overleden
- De gezochte reageert wel en:
- Wil geen contact
- Wil wel contact maar heeft tijd nodig voor eigen proces
- Wil wel contact
- Andere uitkomst die ik wil noemen is dat er achter komen dat er gerommeld is met identiteit, persoonsgegevens. Dat noem ik een onrecht van de menselijke orde.
Zoals gezegd gaat vooraf aan de daadwerkelijk zoekactie veel denkwerk. Dat denkwerk kan pas starten bij de gezochte vanaf het moment dat hij of zij wordt benaderd.
Het kan zijn dat de ander opnieuw wordt geconfronteerd met het trauma van de afstand uit het verleden. Daar kan iedereen weer verschillend op reageren. Van willen weg stoppen, in paniek raken tot graag contact willen. De langzaamste bepaalt het tempo in een zoekactie.
Het is het verlies van iets dat had kunnen zijn
Teleurstellingen
Uit onderzoek blijkt dat ‘teleurstelling’ de negatieve emotie is die we samen met angst en boosheid het meest ervaren.
Het brein heeft zo zijn trucjes om met teleurstelling om te gaan. Je kunt:
- Achteraf je verwachtingen bijstellen
- De uitkomst relativeren (de kans was ook al klein dat we met deze informatie iets zouden vinden.
- De uitkomst vergelijken met die van een ander (die veel erger is).
- Jezelf vertellen dat het erger kan.
Het verwerken van een teleurstelling is vergelijkbaar met een rouwproces. Het is geen tastbaar verlies, zoals bij het overlijden, een diefstal van een dierbaar bezit. Het is het verlies van iets wat had kunnen zijn.
Een teleurstelling is een positieve verwachting die niet uitkomt. Bv je moeder niet ontmoeten, niet weten waarom je bent afgestaan. Niet weten of er nog meer familie is. En ook niet die erkenning krijgen van je bestaan. Want als je biologische familie blij zijn dat je hen gezocht hebt, blij zijn je te zien en te leren kennen wordt je erkent in je bestaan.
Op teleurstellingen hebben we geen invloed, we kunnen de omstandigheden niet veranderen. Anders dan bij spijt, omdat je de verkeerde keuze hebt gemaakt.
Maar een teleurstellende uitkomst bij een zoekactie is verlies. En voor sommigen een existentieel verlies. Verlies vraagt om rouw arbeid.
Rouw arbeid
Rouwen gaat niet vanzelf. Je moet er mee dealen, er mee aan de slag.
En rouwen gaat nooit helemaal over, je draagt het als het ware als een schaduw met je mee. (M. Keirse, Helpen bij rouw en Verlies). Je kunt 4 verschillen taken onderscheiden:
1. De teleurstelling onder ogen zien, vaak rationeel het besef van welke zaken ook bij de teleurstelling horen. Bv niet alleen je vader of moeder niet leren kennen, maar ook geen antwoorden op vragen krijgen.
- Het verlies en de pijn ervaren, meer emotioneel. Verdriet wat geen aandacht krijgt zorgt wel dat het aandacht krijgt. (lich klachten, stemming, slaap problemen concentratie etc. ) Je verhaal moet verteld én gehoord worden. Pas dan kan het proces zijn werk doen.
3. Aanpassen aan het leven zonder dat waarnaar je zo had uit gekeken. Verder gaan met gaten in je levensverhaal, verder zonder een vorm van herkenning.
4. Bewaren van je toekomst herinneringen. Je hebt misschien wel voorgesteld hoe het zou zijn als, je haar stem hoort, haar voor het eerst zal zien, hoe ze je in de armen sluit en zegt dat …
Die dromen / die fantasieën zijn net zo goed waardevol. Die vertellen over jouw verlangen, en dat is oké. Ondanks dat je weet en beseft dat het niet waar is, en niet reëel is mag je dat verlangen koesteren. Want ook het gemis hoort bij jouw verhaal, en het had net zo goed wel kunnen zijn.
Als je familie hebt gevonden, en je probeert dat eerste contact vorm te geven, lees dan vooral ook dit blog, die ik schreef over het voorbereiden van een ontmoeting.
Ik wens je een succesvolle zoekactie. En als je het spannend vind, ben je welkom.
Categorieën
