Een naam geven bij adoptie.

Het geven van een naam bij adoptie is net even anders dan het geven van een  naam aan een biologisch eigen kind.
Het geven van een naam aan je kind is een bijzonder proces. Je geeft namelijk veel meer dan een naam. Je geeft een kind naast een stukje geschiedenis, een verhaal, je geeft iets persoonlijks, iets van identiteit, iets herkenbaars. Maar in het geval van adoptie kun je het ook ontnemen.

Adoptie kind

De naam van een adoptiekind kent een bijzondere reis. Bij wet krijgt ieder kind bij geboorte een naam, van  de moeder of bv. de nonnen. Onduidelijk is in het laatste geval of de nonnen daarbij te rade zijn gegaan bij de moeder.  Bij de wettelijke  adoptie uitspraak mogen adoptie ouders de naam bevestigen of wijzigen. In ieder geval krijgt het kind de achternaam van de adoptieouders. En vaak wordt er door adoptieouders ook iets gedaan met de voornaam.
En zo kan het dat een kind een nieuwe naam krijgt, of 2 namen er bij. En elke bevestiging of wijziging vertelt een verhaal.

Geboorte moeder

De geboorte moeder heeft haar kind gedragen, gebaard en moeten afstaan. Soms is het enige wat ze nog kan doen is het geven van de naam. En die naam heeft voor haar een verhaal, een betekenis. En die betekenis kan verwijzen naar de oorsprong van het kind of naar wat de moeder haar kind wil meegeven.

Als ik rond de bevalling er bij was besprak ik met de moeder hoe haar kind ging heten. Ook als ze liever geen naam gaf (dat was dan aan de adoptie ouders), wilde ik toch dat ze er over nadacht.  Op deze manier kan ze iets persoonlijks meegegeven. Soms volgde dan een naam met daarbij een ontroerend verhaal waarom deze naam bij dit kind hoorde. De naam verwees naar een stuk geschiedenis, de naam vertelde iets over haarzelf, of de naam had een boodschap van kracht, toekomstperspectief. Ik vind het belangrijk dat de moeder de gelegenheid krijgt en neemt om iets persoonlijks mee te geven. Het geeft iets van de band weer, ze heeft iets gedaan voor haar kind, en haar kind krijgt iets mee van zijn of haar oorsprong.

Als de moeder echt geen naam wilde geven, hield ik aan. Ik wilde weten wat voor haar belangrijk was in een naam, wat voor type namen ze zou kiezen. Uiteraard in de hoop dat ze toch zelf een naam gaf. Maar soms kreeg ik de lastige taak een naam te geven. Lastig, want dit is zo iets persoonlijks, dat past niet om als buitenstaander te doen. Ik bleef dan net zo lang zoeken naar iets wat zo dicht mogelijk tegen de wensen van de moeder lag.

Adoptie ouders

Adoptie ouders kijken uit naar de komst van ‘hun’ kind. Veel langer dan gemiddeld een zwangerschap duurt.  Ze hebben lang kunnen nadenken over het geven van de naam. Er spelen diverse factoren mee in het zoeken naar de juiste naam. Ze willen het kind welkom heten in hun gezin, een naam die bij hun past, wellicht zouden ze ook iemand willen vernoemen. Maar ook een naam die bij het kind past. Soms klinken namen uit het land van oorsprong vreemd in de Nederlandse oren, en willen ouders niet dat de naam al een eerste hobbel is in de contacten die het kind zal leggen. Een letter aanpassen kan dan al voldoende zijn.
Zo’n 40 jaar geleden dacht men niet heel diep na over de geschiedenis van een kind en zo kreeg je kinderen met bv een Aziatisch uiterlijk een een Hollandse naam. Probeer dat maar eens te dragen!
Ik zou aankomend adoptie ouders willen adviseren om bij het kiezen van een naam naast hun eigen verlangens heel goed te kijken naar de geschiedenis van het kind, en de geschiedenis van de naam. En in de keuze heel dicht aan te sluiten bij deze geschiedenis. Want die hoort immers al bij het kind.

Nieuwe naam, nieuwe identiteit

In landen, waarvan India maar 1 voorbeeld is, krijgt een kind bij adoptie een nieuw geboortebewijs, een nieuwe naam, een nieuw paspoort. Eigenlijk een compleet nieuwe identiteit!. Alle sporen naar de oorspronkelijke naam zijn niet meer te herleiden. Alsof de oorspronkelijke naam niets waard is.
Maar in feite ontneemt zo’n land dit kind alles. De geschiedenis, identiteit en bestaansrecht!
Het lijkt alsof in die keuze het belang van de geheime identiteit van de moeder groter is dan het welzijn van het kind in ruimere zin.

Begeleiding

In mijn begeleiding vraag ik altijd naar de betekenisgeving van de naam en het proces. Of ik nu met de geadopteerde praat of met de geboorte moeder.
Ik sprak geboortemoeders die opgelucht waren als de naam van hun afgestane kind was behouden, maar ook geboortemoeders die worstelden met hun ‘recht’ als ze hoorden dat de naam was gewijzigd. ‘Heb ik het recht om het pijnlijk te vinden dat de naam die ik heb gegeven is gewijzigd?’
Ik sprak geadopteerden die prima begrepen waarom adoptie ouders een naam hadden gekozen die bij hun leven pasten. Maar ik herinner me ook die geadopteerde die de grootste moeite had met haar nieuwe naam te leven. De naam die haar geboortemoeder had gegeven was ontnomen!
Naamgeving hoort in mijn ogen in het geheel van identiteit, bestaansrecht en verwerken van een existentiële breuk. Je daartoe leren verhouden.