Adoptie: Afgestaan zijn is de eerste afwijzing.

Kim is steeds helemaal van slag als haar adoptie moeder de telefoon niet opneemt of niet direct terugbelt. De afwezigheid van bevestiging lijkt bijna niet te verdragen. Voorbeelden waarin afwijzing of de angst daarvoor een rol speelt lopen als een rode draad door onze gesprekken.

Het gaat hier over problemen met hechting.

Hechting gaat bijvoorbeeld over het spanningsveld tussen verbinding en autonomie. Kun je werkelijk autonoom zijn maar ondertussen vertrouwen op de verbinding? Of sta je in verbinding terwijl je weet dat je ook op eigen benen kunt staan?

Angst voor afwijzing.

Lang is adoptie geassocieerd met vreugde, met gezinsvorming, met iets goeds doen.
Maar voor geadopteerden is het een worsteling. Bijvoorbeeld met afwijzing. Want geen adoptie zonder afstand! Je moet eerst worden afgestaan (of geroofd danwel verkocht), alvorens je kunt worden geadopteerd. En afgestaan worden, om welke reden dan ook, is de eerste afwijzing die een geadopteerde in zijn levensboek bijschrijft.
En omdat het een afwijzing is van je geboorteouders, zij die je het leven hebben gegeven, reist deze afwijzing het hele leven met zich mee. Het is een afwijzing die het gevoel kan geven dat er wordt getoornd aan je bestaansrecht. Of het gevoel dat je niets waard bent. 

‘Straks doen zij me ook weg’.

De vanzelfsprekendheid en het vertrouwen dat ouders voor hun kinderen zorgen is aangetast. Ouders kunnen kennelijk hun kinderen weg doen.
De angst dat jouw adoptieouders je ook de deur uitzetten kan dan boven de markt hangen. Dit kan resulteren in pleasend gedrag (ten diepste de ander behagen om afwijzing te voorkomen) enerzijds, of een patroon van aantrekken en afstoten laten zien anderzijds om bewijs te vinden van zeg maar onvoorwaardelijkheid.

‘Vinden ze me wel echt leuk?’

Vriendschappen en relaties kunnen ook zo’n bron van gedoe zijn. Niemand loopt, denk ik, graag een blauwtje (een amoureuze afwijzing). Maar mijn cliënten vertellen me vaak dat het kleine beetje eigenwaarde een flinke deuk heeft gekregen waardoor een volgende verliefdheid of relatie een enorme drempel is geworden. Of ik hoor over de onzekerheid  binnen de relatie: ‘Dat iemand onvoorwaardelijk van mij houd, voor mij kiest.’

‘Straks doen zij me ook weg’

‘Ik ga al weg voor ze me ontslaan. ‘

Solliciteren is op zichzelf al een zenuwen kwestie. Of op zijn minst ervaar je een gezonde spanning. Maar als je de afwijzing al vreest voordat je het gesprek hebt gevoerd, beheerst het alles.  Dit kan ook gelden voor het verlengen van een arbeidscontract bv. Of vertellen geadopteerden me dat onder een CV met verschillende banen een patroon van zelf vertrekken voor een evt afwijzing (contract niet verlengen) kan komen.  Zelf afwijzen om te voorkomen dat je afgewezen kunt worden is dan veiliger.

Zoeken

Bij zoekacties is een van de vragen die beantwoord moet worden: Waarom ben ik afgestaan?  Het ‘waarom’ echt willen weten, begrijpen. Voorbij een; ‘ze kon niet voor je zorgen, ze wilde dat je het goed had’. Het verhaal horen. Hoe ze onder druk stond, welke dillema’s meewogen. Waardoor een ‘ze kon niet voor je zorgen’ meer ingekleurd wordt. 

Pleasen  als overlevingsmechanisme.

‘Pleasen’ komt van het Engelse woord ‘Please’, of in het Nederlands; ‘alsjeblieft’. Een Pleaser vervult de behoeften van anderen maar daaronder zit een ten diepste: alsjeblieft wordt niet boos, alsjeblieft wijs mij niet af, stuur mij niet weg. Het lijkt alsof de pleaser de ander gelukkig wilt maken, maar eigenlijk gaat het om beheersen van eigen angsten en behoeften.

Omgaan met afwijzing

Afwijzing kan je zelfbeeld en zelfvertrouwen een knauw geven. Het kan helpen door te oefenen met compassie; welke liefdevolle stem kun je plaatsen tegenover de kritiek.
Je mag steun vragen van mensen die om je geven. Want zelfliefde ontwikkelt zich ook door het ontvangen van liefde.
Onderzoek of de afwijzing komt door redenen buiten jou zelf. Hoewel een afwijzing pijnlijk kan voelen, het hoeft niet met jou te maken te hebben. Het kan te maken budgetten, met andere interesses, of dat iets gewoon net niet uitkomt.
Leer jezelf kennen. Iemand die heel serieus en georganiseerd is zal wellicht niet snel een klik hebben met iemand die enthousiast en impulsief is. En dat is oké!
Afwijzing is een ongemakkelijke pijnlijke emotie. En emoties hebben aandacht en ruimte nodig om te verwerken, stop het ook niet weg. En tegelijk, ga het ook niet uit de weg. Als je vaker ‘nee’ hoort, kan de lading verminderen omdat het als het ware went.

De pijn van adoptie zit vaak in het afgestaan zijn.